27 oktober 2025

Een praktische gids om een toegankelijk design systeem aan te leggen

  • Profielfoto Bert 08094 Final
    Bert AdriaensUX/UI DESIGNER

Design systemen zijn de ruggengraat van digitale ervaringen. Ze zorgen voor consistentie, efficiëntie en schaalbaarheid. Maar één cruciaal element raakt vaak op de achtergrond: toegankelijkheid. Te vaak wordt het pas later toegevoegd, alsof het een losse module is in plaats van een fundamenteel onderdeel. Het gevolg? Ongelijke gebruikerservaringen, gemiste doelgroepen en extra werk om achteraf aanpassingen te doen.

Een design systeem zonder toegankelijkheid is dus nooit écht compleet.

Toegankelijkheid Een praktische gids om een toegankelijk design systeem aan te leggen

De voordelen van een toegankelijk design systeem

Een toegankelijk design systeem is meer dan een set stijlgidsen en componenten. Het is een katalysator voor:

  • Consistentie: elke knop, tekststijl of interactie volgt dezelfde toegankelijke basisregels.
  • Schaalbaarheid: nieuwe projecten profiteren automatisch van ingebouwde toegankelijkheid.
  • Inclusieve ervaring: alle gebruikers, ook zij met visuele of motorische beperkingen, krijgen een gelijkwaardige beleving.
  • Interne efficiëntie: teams hoeven niet telkens dezelfde discussies te voeren over contrast, labels of focus-states.

Kortom: toegankelijkheid maakt je systeem sterker en je organisatie efficiënter.

Design tokens

Gebruik tokens om toegankelijkheidsprincipes te borgen: spacing, states, focus indicators. Zo voorkom je dat accessibility afhankelijk wordt van toevallige keuzes.

Pro-tip: voeg een “focus token” toe die standaard een duidelijke focusring weergeeft. Zo hoeven teams dat niet telkens opnieuw te bedenken.

Toegankelijke design systemen contrasten tokens

Kleur en contrast

Definieer kleurenpaletten die voldoen aan WCAG AA of hoger. Denk aan high-contrast varianten voor kritieke interfaces. Documenteer meteen hoe kleuren wel of niet gecombineerd mogen worden.

Pro-tip: test kleurencombinaties met een tool zoals Contrast Checker en voeg in je design systeem direct voorbeelden van correcte en foute combinaties toe.

Toegankelijke design systemen typescale

Typografie

Leg minimale groottes en line-heights vast die de leesbaarheid garanderen. Voorzie richtlijnen voor responsive gedrag zodat teksten op elk scherm toegankelijk blijven.

Font-size: 16px
Line-height: 150%
Lengte van de tekst: 65-80 karakters

Pro-tip: kies één bodyfont dat goed leesbaar is en combineer dat met duidelijke hiërarchie in koppen. Laat zien hoe teksten schalen op mobiel en desktop.

Leestip:
GOV.UK gebruikt een eigen, eenvoudig lettertype (GDS Transport) dat speciaal ontwikkeld is om zowel digitaal als offline leesbaar te zijn. Lees hier hun weg naar hun font

Componentenbibliotheek

Voorzie standaardcomponenten (knoppen, formulieren, navigatie) die direct voldoen aan toegankelijkheidsrichtlijnen. Voeg voorbeelden en “do’s & don’ts” toe voor content editors en marketeers.

Pro-tip: maak gebruik van voorbeeldscenario’s, zoals een foutmelding in een formulier mét duidelijke microcopy. Dit helpt teams meteen de juiste toon en structuur te hanteren.

Toegankelijke design systemen componenten

Documentatie en guidelines

Een design systeem leeft pas écht als iedereen het begrijpt. Schrijf begrijpelijke documentatie, zonder technisch jargon, met aandacht voor “waarom” toegankelijkheid belangrijk is.

Pro-tip: voeg een korte checklist toe per component (bv. “Heeft deze knop voldoende contrast? Heeft ze een duidelijke labeltekst?”) zodat teams toegankelijkheid snel kunnen nakijken.

Voorbeeld:Shopify Polaris documenteert niet alleen het hoe, maar ook het waarom van elke designkeuze, met nadruk op inclusieve content en toegankelijkheid.

Inspiratie en visie

Een toegankelijk design systeem gaat verder dan pixels en code. Het is een culturele shift. Organisaties die toegankelijkheid van bij de start meenemen, zetten een duidelijke boodschap neer: iedere gebruiker telt. Het helpt niet alleen eindgebruikers, maar ook de interne teams die sneller en met meer vertrouwen werken.

Door toegankelijkheid te integreren in je systeem, bouw je aan een merk dat duurzaam, inclusief en toekomstbestendig is.

Begin vandaag

Een toegankelijk design systeem klinkt groots, maar je hoeft niet in één keer alles perfect te hebben. Begin klein: kies een component, verbeter de documentatie, toets kleuren en contrasten. Betrek diverse rollen — designers, editors, marketeers, beleidsmakers — en maak toegankelijkheid een gedeelde verantwoordelijkheid. Zie het als een investering: elke stap die je zet richting toegankelijkheid, betaalt zich dubbel terug in gebruiksgemak, bereik en vertrouwen.

Geschreven door

  • Profielfoto Bert 08094 Final
    Bert AdriaensUX/UI DESIGNER

Share this post

Vraag nu je UX-workshop aan

👉Zoek je liever een grondige analyse door onze experts, zonder teaminzet? Bekijk dan onze UX-audit workshop – een snelle en onafhankelijke audit van je huidige user journey.

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA. Het Privacybeleid en de Servicevoorwaarden van Google zijn van toepassing.

Vraag je UX-audit aan

👉Plan vrijblijvend een korte intake met ons in. We luisteren naar je vraagstuk en denken mee over de best passende aanpak – zonder verplichtingen.

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA. Het Privacybeleid en de Servicevoorwaarden van Google zijn van toepassing.

Contacteer ons

Vul je gegevens hieronder in en we contacteren je zo snel mogelijk.

Nieuwsbrief

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA. Het Privacybeleid en de Servicevoorwaarden van Google zijn van toepassing.

Samenwerking aanvragen

Vul je gegevens hieronder in en we contacteren je zo snel mogelijk.

Nieuwsbrief

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA. Het Privacybeleid en de Servicevoorwaarden van Google zijn van toepassing.

Vraag je WCAG-audit aan

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA. Het Privacybeleid en de Servicevoorwaarden van Google zijn van toepassing.

Ik schrijf me in!

Zin om deze sessie te volgen? Vul hieronder je gegevens in en we contacteren je zo snel mogelijk.

Nieuwsbrief

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA. Het Privacybeleid en de Servicevoorwaarden van Google zijn van toepassing.

Inspiratiesessie op maat aanvragen

Zin om deze inspiratiesessie op maat te volgen? Vul hieronder je gegevens in en we contacteren je zo snel mogelijk.



Nieuwsbrief

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA. Het Privacybeleid en de Servicevoorwaarden van Google zijn van toepassing.

Opleiding op maat aanvragen

Zin om deze opleiding op maat te volgen? Vul hieronder je gegevens in en we contacteren je zo snel mogelijk.



Nieuwsbrief

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA. Het Privacybeleid en de Servicevoorwaarden van Google zijn van toepassing.

Ik schrijf me in!

Zin om deze opleiding te volgen? Vul hieronder je gegevens in en we contacteren je zo snel mogelijk.

Nieuwsbrief

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA. Het Privacybeleid en de Servicevoorwaarden van Google zijn van toepassing.